Actieve leefstijl
Eindversie: december 2016. Bijwerking tekst t/m december 2019.
Het project ’55-plus Sport & Leefstijl’ omvat een theorie- en praktijkonderzoek naar het concept ‘Actief leven, bewegen en ontwikkelen’. De inhoud daarvan is als volgt….
|
Zowel jong als oud ambieert een leven lang actief (ondernemend, vitaal) leven. Daarvoor is een optimaal fysiek, sociaal én mentaal-cognitief beleven, leren - ontwikkelen nodig. Het niveau dat je kunt bereiken hangt af van de eigen competenties en de mogelijkheden van (leer- en ontwikkel)omgevingen of de mate van het veranderen daarvan. Actief ontwikkelen vraagt om een veelzijdige en veelvormige inhoud. Zo mogelijk een allround functioneren op vele manieren en gebieden. Sport, als aspect van ontspanning, is zo’n gebied dat behalve een allround (fysiek, sociaal en mentaal) ontwikkelen ook optimaal en/of maximaal ervaren mogelijk maakt. Dat heeft een grote invloed op het eigen welbevinden en van een groep. Sport moet dan niet alleen competitief, maar (bij het ouder worden vooral) ook recreatief/onderling uitgevoerd kunnen worden.
Een actieve leefstijl draagt bij aan het meer zelfstandig, zelfsturend en zelfverantwoordelijk handelen én biedt mogelijkheden tot een voortdurend investeren in jezelf, in de relaties met … en het inspireren van anderen (coachen/begeleiden) plus in het veranderen van omgevingen. Plezier en resultaat zorgen voor een vitaal leven. Samenwerkend leren in een ‘club(je)’, bevordert de ontwikkeling van ‘inhoud’, ‘wijze van deelnemen’ en het blijven participeren in de samenleving.
Veelzijdig, veelvormig en/of allround handelen is relatief complex en vereist het leren van totaalplaatjes (vier tegen vier volleyballen). De mens is ook zelf een ‘totaalplaatje’ (van lichaam, geest, omgeving) die de werkelijkheid als een bewust en - vooral – onbewust ‘totaal’ waarneemt. Het vraagt om kennis (leren) begrijpen, integreren en toepassen en het ontwikkelen van kunde of een geheel van vaardigheden, om doelgericht te kunnen handelen.
|
Van 2009 t/m 2016 is 'Actief leven, bewegen en ontwikkelen' ontwikkelt en onderzocht bij ‘clubs’ van 55-plussers. Hierbij zijn veel opleiders van MBO’s en hogescholen op het gebied van sport en bewegen én lerarenopleidingen LO betrokken. De aandacht is hier met name gericht op de nieuwe generatie senioren - geboren in de jaren veertig, vijftig en begin zestig. Vanaf 2010 promoot en ontwikkelt OLDACTION, lokaal en landelijk, deze sociale innovatie. Het project is in 2016 afgerond. Teksten zijn tot en met december 2019 verder bewerkt en geactualiseerd.
De OA-site blijft voorlopig nog voor iedereen toegankelijk. Informatie over de projectontwikkeling van ’55-plus Sport & Leefstijl’ en van lokale en landelijke ontwikkelingsonderzoeken treft u onder andere aan bij de link WERKWIJZE OA-CLUB.
HOME & LEESWIJZER geven de site-structuur aan. Deze heeft drie centrale thema’s.
Kernartikelen beschrijven samen het totale leefstijlplaatje.
Een artikel is op de volgende leesniveaus gebaseerd: 1 basisinformatie op mbo- niveau, aangeduid als niveau 1 en 2 verdiepende informatie op hbo- niveau, aangeduid als niveau 2. De informatie is bedoeld voor zowel de kartrekker, coördinator, leefstijlcoach, opleider en derde of vierdejaars mbo- of hbo-student of de 55-plusser.
De aard van de tekst is geschreven op fundamenteel, plan- en/of praktijkniveau. Zo kunt u op basis van onderwerp en moeilijkheidsgraad zelf uw leesroute bepalen. Bij WERKWIJZE OA-CLUB is ook een lees-leidraad te vinden.
De artikelen hebben de navolgende bedoeling ….
1.1 Basisboek ALO2- voor een 'andere' 55-plus Sport & Leefstijl
(versie december 2016)
De nieuwe generatie, de nu 55 tot 75 jarigen, wil fysiek en mentaal actief leven. Dat is gebaseerd op twee pijlers: dagelijks veel en gevarieerd bewegen-sporten én leren-ontwikkelen. Doe dat op maat, optimaal en – vooral - samen in een ’club’. In dit basisboek (2012) worden de kernpunten beschreven die voor de leefstijl van de nieuwe generatie (geboren in de jaren veertig, vijftig en begin jaren zestig) van belang zijn. Een gratis te downloaden bestand is toegevoegd. Op lees- en planniveau 1.
1.2 Leefstijlen van drie generaties (de nieuwe, oude en toekomstige) in praktijk
(versie juli 2017). Vooraf: diaserie over ‘ouder worden’... dia-beelden ....
De nieuwe generatie 55-plussers staat op vele punten ‘anders’ in het leven dan de vooroorlogse generatie. Maar wat is ‘anders’ in vergelijking met de generatie voor en na ons? De nu 55 tot 75 jarigen zijn over het algemeen meer betrokken, vitaler, actiever/ondernemender en meer op samen beleven, leren en ontwikkelen ingesteld. Op lees- en fundamenteel niveau 2
2.1 Sociale innovatie voor de 55-plusser: 'anders' sporten, bewegen en leven - Kernartikel 1! (versie september 2019)
OLDACTION is een beweging die streeft naar sociale innovatie. Het project Sport & Leefstijl voor de 55-plusser is een project daarvan. . De nieuwe generatie 55-plussers – geboren in de jaren veertig, vijftig en begin zestig – kijkt ‘anders’ tegen het leven aan en gedraagt zich‘anders’ dan de vooroorlogse generatie. Hoe ‘anders’ is dat? De nu 55 tot 75-jarigen zijn meer betrokken bij de samenleving, vitaler, ondernemender en meer op samenwerkend beleven, leren én ontwikkelen gericht. Op vele gebieden willen ze optimaal (blijven) presteren. Ze functioneren zelfstandig, zelfsturend en zelfverantwoordelijk en staan zo lang ‘midden in de samenleving’. Actief leven doen we steeds langer, gezonder en zinvoller.
Op Lees- en planniveau 1. Dit artikel treft u ook aan bij ACTIEVE LEEFSTIJL, ANDERS SPORTEN en LEREN EN ONTWIKKELEN.
2.2 Een fysiek, mentaal en sociaal actief leven!. Kernartikel 2
(versie oktober 2019)
De nieuwe generatie senioren – geboren in de jaren veertig, vijftig en begin zestig – is door de dynamiek in de samenleving gebaat bij actief en ondernemend gedrag. ‘Stilstaan’ is geen optie. Een fysiek, sociaal en mentaal actieve leefstijl en daarin optimaal functioneren, is aan te bevelen. Met natuurlijk ook een sterk sociaal betrokken houding én zelfbewust, zelfstandig handelen. Kernpunten daarin zijn: veel en gevarieerd, zoveel mogelijk dagelijks, bewegen en sporten én een optimaal leren en ontwikkelen in ‘clubs’ van vooral 55-plussers. Op lees- en fundamenteel- / planniveau 1 & 2.
3.1 Optimaal presteren en ervaren . Kernartikel 3B!
(versie september 2019)
Voor iedereen, maar zeker voor de 55-plusser, betekent optimaal functioneren het in
praktijk brengen van een actieve, gezonde en zinvolle leefstijl die fysiek, mentaal en sociaal de nodige inspanning vereist. Dat stemt een leven lang tot tevredenheid. Veel en gevarieerd bewegen-sporten én leren-ontwikkelen zijn hiervoor de fundamenten. Maak een keuze uit en voor een zinvol geheel aan activiteiten op het gebied van (vrijwilligers)werk, zorg, ontspanning en ontwikkeling. Kenmerkend is: het individueel en samen zelfstandig, zelfsturend en zelfverantwoordelijk uitvoeren van deze activiteiten én een optimale uitvoering in beleven, leren en ontwikkelen. Kortom: een optimaal presteren én ervaren’. Op lees- en planniveau 2.
3.2 Ontwikkelen van activerende omgevingen in 'clubs' voor 55 plussers
(versie september 2017)
Een actieve/ondernemende leefstijl is gebaseerd op veel sporten/bewegen en samenwerkend beleven, leren en ontwikkelen in ‘clubs’. Hier specifiek bedoeld voor 55- plussers. Welke kenmerken heeft een omgeving nodig om mensen optimaal tot beleven, leren en ontwikkelen te activeren? Sociale contacten zijn en blijven een leven lang van groot belang. Daarom is het participeren in vele lokale bestaande of zelf gevormde clubs aan te bevelen. Op lees- en planniveau 2.
3.3 Levenskunst en leefstijl
(versie september 2019)
Fysiek en mentaal actief, gezond (én sociaal) én zinvol leven is een kenmerkende leefstijl van de nieuwe én toekomstige generatie. Optimaal en op maat (of niveau) functioneren op het gebied van werk, zorg, ontspanning en ontwikkeling is een goed streven. Dit alles vereist in elke fase van het leven een zekere ‘levenskunst’. Het voortdurend streven naar je persoonlijk gelukkig voelen.
Op lees- en fundamenteel niveau 2.
4.1 Ontwikkelend leven, bewegen en sporten in deze tijd!
(versie juli 2019)
Bewegen én Sporten & Leren én Ontwikkelen zijn de pijlers van een actieve leefstijl. Samen zijn ze fundamenteel voor ons bestaan. ‘Ontwikkelend leven, bewegen, sporten’ is typerend voor de Westerse samenleving. Sportkenmerken: ‘competitief, maximaal presteren én willen winnen’, zie je ook op vele andere maatschappelijke gebieden terug. Sportgericht is daarvoor een goede metafoor. Een kenmerk dat vooral bij 55-plussers steeds meer aandacht krijgt – en ook aan sport verwant is - is het ‘optimaal samenwerkend presteren, ervaren, ontwikkelen’. Een uitdaging voor een ‘club’ van vaak overwegend leeftijdgenoten. Lees- en planniveau 2.
4.2. Cultuur en collectieve identiteit in verandering
(versie juni 2019)
Collectieve identiteit geeft vorm en inhoud aan cultuur of samenleving en bepaalt ons individuele en collectieve gedrag c.q. opvattingen. De plek op deze wereld, de geschiedenis van een land en het continent waarop het zich bevindt, alsmede actuele gebeurtenissen en ontwikkelingen veranderen een cultuur of samenleving én het gedrag van individuen en groepen op plan- en praktijkniveau. Welke meer collectieve kenmerken zien we in de loop van de tijd?
Evolutie van kosmos, aarde, leven en van de ‘soort’ mens toont over lange perioden geo-, bio- en techno-veranderingen en ontwikkelingen. Hoe ziet de toekomst van onze natuurlijk en culturele onze samenleving eruit? Lees- en fundamenteel/planniveau 2.
|
Bij de link WERKWIJZE OA CLUB/ 55 PLUS SPORT & LEEFSTIJL treft u in vier delen de ontwikkelingsonderzoeken aan, die in de periode 2009 tot en met 2019 zijn uitgevoerd. Op lees- en fundamenteel niveau 2.
|
|
