De nieuwe generatie senioren, geboren in de jaren veertig, vijftig en begin zestig (de nu ongeveer 55 tot 75 jarigen) is in principe zeer geïnteresseerd in deelname aan clubs, netwerken of leefgemeenschappen en soms van een bepaalde leeftijdscategorie. Dat zijn in principe ‘open clubs’ en voor iedereen toegankelijk. Maar het kunnen soms ook ‘gesloten’ groepen zijn en dan is alleen toegang op uitnodiging mogelijk. Clubs regelen en ontwikkelen bij voorkeur alles zelf. Maar een competente kartrekker of coördinator stimuleert. Het is een deelnemer met veel ervaring en voldoende kennis en kunde op een specifiek gebied.
Een coördinator ondersteunt kartrekker(s). Beroepservaring is altijd zeer welkom. Met name van professionals als leraren, vakleraren LO, sporttrainers, sportleiders e.d. En in het algemeen van mensen met een mbo, hbo of universitaire opleiding. Wanneer het gaat om jonge professionals vinden ouderen het vaak een eer om door hen geadviseerd te worden en omgekeerd raken velen jongeren onder de indruk van wat ouderen zoal nog kunnen. 

Deze zelfstudiecursus geeft informatie over ‘hoe’ u deze groep het beste kunt benaderen en hoe u ermee kunt omgaan. Velen zullen als kartrekker een eerste ervaring met dit werkgebied opdoen, waarna geleidelijk de rol van coördinator volgt. Maar beide rollen kunnen ook samenvallen. Afhankelijk van opleiding en/of ervaring kan ook direct als coördinator worden begonnen.
Met de ontwikkeling van kennis en kunde van ‘kartrekker tot coördinator’, is in de leidraad rekening gehouden. Theorie en praktijk gaan bij dat ontwikkelen samen. Je kunt het zien als jojo'en: van theorie (inclusief handelingsaanbevelingen) naar toepassen in praktijk én van praktijkervaring naar betere theorie over een bepaald gebied. U kunt zelf bepalen in welke mate en op welk niveau u zich wilt ontwikkelen. Bij de teksten is aangegeven op welk niveau ze worden aangeboden. Dat gebeurt op  twee niveaus: basisniveau - mbo niveau - niveau 1 óf  verdiepend niveau - hbo niveau - niveau 2. Het niveau is aan het begin van elke tekst aangegeven. Voor informatie of advies van ons, OLDACTION, kunt u mailen naar info@oldaction.nl .  
Op deze site schetsen we een ‘totaalplaatje’ van wat de nieuwe generatie senioren op het gebied van 55-plus Sport & Leefstijl ambieert of wenst.

Activerende kenmerken van een 55-plus club of netwerk

Optimaal verantwoord bezig zijn op dit gebied van 55-plus Sport & Leefstijl, kan niet zonder een visie daarop en een missie over ‘hoe’ deze gerealiseerd kan worden. Actief beleven, leren en ontwikkelen hangt af van ‘hoe’ activerend de clubomgeving is en ‘hoe’ activerend we deze kunnen maken. Naar inhoud én ‘wijze van deelnemen’.

Een sportclub heeft voor de deelnemer de volgende kenmerken (onderstreept)……  

’Ik wil sporten omdat ik deze sportvorm uitdagend en plezierig vind. Het motiveert mij. Ik wil vooral beleven, maar ook nog optimaal presteren en natuurlijk op maat. Dat wil ik samen doen met sporters van ongeveer dezelfde leeftijd. Het zelf een activiteit regelen en ontwikkelen, maakt het nog leuker. Een kartrekker begeleidt ons. De groep reguleert in principe alles zelf. Sport is voor ons vereenvoudigde wedstrijdsport (kleiner veld, minder spelers, ander materiaal) die we onderling beoefenen. Regels worden op de mogelijkheden van de groep en – zo nodig - op die van individuele spelers afgestemd. Samen een sport beleven door het uitvoeren van een eind(sport)vorm, is het belangrijkste. Naast voldoende beleving gaat het ons om het leren of verbeteren van sportvaardigheden. Ieder op eigen niveau. Het zelf en samen ontwikkelen van een sportvorm op de langere termijn is wenselijk. Dat doe je door elkaar te ‘al vragende’ te coachen, maar alleen als je dat zelf wilt. ‘Matig intensief’ bewegen is optimaal als dat gebeurt met driekwart inspanning van je persoonlijk maximaal coördinatievermogen op fysiek (doelgericht handelen) en mentaal gebied (strategisch handelen). Voldoende intensief sporten en in clubverband is gezond. Het ontspant omdat zowel de sportvorm als de wijze van deelnemen je plezier geeft. Iedereen kan eraan deelnemen: mannen en vrouwen, beginners en gevorderden, met goede en matige conditie, gezonde sporters en met fysieke beperkingen (chronische ziekten). De groep zorgt voor een veilige, verantwoorde en activerende (sport)omgeving’.

Een studie- of ontwikkelclub heeft voor de deelnemer de volgende kenmerken  onderstreept)….

’Ik wil fysiek en mentaal actief en ondernemend zijn op het gebied van (vrijwilligers)werk, zorg, ontspanning en ontwikkeling, zoals ik dat al mijn hele leven ben. Mijn tijdbesteding en beleving is in balans. Naast mijn gezin, familie en vrienden, stel ik sociale contacten met - onder andere generatiegenoten - in clubs, netwerken of leefgemeenschappen, zeer op prijs. De hiermee samenhangende taken en activiteiten zijn afgestemd op mijn mogelijkheden (op maat). Binnen alle clubs wil ik beleven, leren en – op de langere termijn mezelf en samen met anderen - ontwikkelen. Ik probeer op veel gebieden optimaal te presteren. Het zelf en samen regelen en ontwikkelen van activiteiten, motiveert mij. Ik fungeer zelf als kartrekker of een kartrekker helpt mij daarbij. De groep doet het regelen en ontwikkelen zelf. Door takenverdelingen zorgen we voor gelijkwaardige inbreng van iedereen. We houden rekening met interesses en mogelijkheden van elkaar en proberen een samenwerkend leren en ontwikkelen te realiseren. We helpen en coachen elkaar in de regelmatige ontmoetingen. Optimaal participeren doet een beroep op je (motorisch) doelgericht en (cognitief) strategisch handelen. Het vereist een inspanning op driekwart van het persoonlijk maximaal coördinatievermogen. Dat is ‘matig intensief’. Met deze intenties is ontwikkeling in een sportclub, een studie- of ontwikkelclub en/of een hobby-/culturele club mogelijk. Het geeft ontspanning omdat de activiteit én de wijze van deelnemen plezier geven. Dit alles gebeurt in een 55-plus club, waaraan iedereen kan deelnemen: mannen en vrouwen, met verschillen in kennis of ervaring, met goede en matige basismogelijkheden. De groep realiseert samen een (mentaal) veilige, verantwoorde en activerende leefomgeving’. 

Kwaliteiten-competenties voor zelfontwikkeling

Bij het volgen en uitvoeren van de leidraad ontwikkelt u al doende de volgende kwaliteiten of competenties…..

1. Vanuit een visie op het werkgebied (50-55+ Sport & Leefstijl) maakt u een beleidsplan (als coördinator), een activiteitenplan (als kartrekker) en/of een leefstijlarrangement (als leefstijlcoach voor een club). U brengt dat lokaal in praktijk c.q. met een lokale groep mensen. Maar het kan ook  regionaal, provinciaal of landelijk worden toegepast. Een beleidsplan komt tot stand in samenwerking met partners als: gemeentelijke of commerciële organisaties, stichtingen en verenigingen. Een activiteitenplan is een gezamenlijk plan van kartrekker of leefstijlcoach en deelnemers. 

2. Een coördinator begeleidt of coacht kartrekkers op ‘een toepassing’ zoals hiervoor bij ‘kenmerken’ is omschreven. Vaak is hiervoor regelmatig werkoverleg een geschikte manier. Het delen met elkaar van ervaringen en het samen maken van plannen. Een kartrekker begeleidt deelnemers om hen zoveel mogelijk zelfstandig, op maat en optimaal te laten functioneren en heeft daarbij een sterk begeleidende rol. De didactiek/manier van instrueren/coachen hiervan heeft de volgende kenmerken…. *Samen leren omgaan met verschillen (naar niveau en interesse) van elkaar ofwel differentiëren naar mogelijkheden en interesses. *Samen ontwerpen van activerende sportomgevingen die stimuleren tot beleven, leren/verbeteren en ontwikkelen (leren hoe te leren). *Elkaar begeleiden door vragenstellen en de partner in principe zelf een probleem laten oplossen. 

De verantwoording en toepassing van het voorgaande is te vinden in…. Timmers (2010). Sport op maat. Handreikingen voor een fysiek en mentaal actieve leefstijl van je 35e tot je 100e. Nieuwegein: ARKO Sports Media. Verder aangeduid als ‘boek 1’. En in …..Timmers (2012). Activo's doen het anders, op maat en zeker na hun 50^e . Een praktische filosofie voor een fysiek en mentaal actieve leefstijlontwikkeling. Nieuwegein: ARKO Sports Media. Verder aangeduid als ‘boek 2’.
Kennis en ervaring is verder in praktijk en theorie op de site www.oldaction.nl  terug te vinden. Het is vanaf 2010 ‘al doende’ ontwikkeld en we zijn dat in ontwikkelingsonderzoeken nagegaan. Ontwikkelen en onderzoeken naar OLDACTION als club of beweging heeft afwisselend plaatsgevonden.

De leidraad is bedoeld voor huidige en aanstaande kartrekkers, coördinatoren, leefstijlcoaches, maar ook de deelnemers, opleiders en derde- of vierdejaars studenten van mbo en hbo- opleidingen. In het bijzonder van Academies van Lichamelijke Opvoeding, CIOSSEN en Opleidingen Sport & Bewegen c.q. cursus ‘Meer Bewegen voor Ouderen’.

Zelfontwikkeling in stappen

Begeleiding is op uw verzoek mogelijk. U bepaalt zelf uw leer- en ontwikkeltempo. We raden u aan steeds delen van de informatie praktisch toe te passen of uit te proberen. Een beeld van een eindplaatje in praktijk treft u aan bij WERKWIJZE OA-CLUB, Zoeklicht op 55-plus Sport & Leefstijl . Eerste oriëntaties zijn daar eveneens te vinden. We noemen: (ORG) Eerste oriëntatie op 55-plus Sport & Leefstijl ; (ORG) Samenwerking met mbo & hbo opleidingen ; (ORG) Eerste oriëntatie voor 3e en 4ejaars mbo & hbo-studenten . Het is aan te bevelen de eigen ontwikkeling - als kartrekker, coördinator of leefstijlcoach - parallel te laten lopen aan de praktijk- of clubontwikkeling. Daarover later meer.

Het ontwerpen van een beleidsplan en/of activiteitenplan gaat samen met de leidraaduitvoering. In vijf achtereenvolgende stappen worden acties aanbevolen en vinden verwijzingen plaats naar literatuur en de links op de site. Omdat ook OLDACTION als ‘club’ zich blijft ontwikkelen, stellen we regelmatig teksten bij en dus hebben deze op de site een ‘versie’-aanduiding. Let daarop als uw ontwikkelingsduur een lange(re) tijd omvat. De handleiding voor een activiteitenplan is bedoeld voor de rol van kartrekker en voor een beleidsplan past  deze keuze bij de rol van coördinator. 
Voor derde en vierdejaars studenten van mbo en hbo opleidingen is een speciaal informatieboek over 55-plus Sport & Leefstijl gemaakt. Zie voor het eventueel (gratis) downloaden in de tekst van (ORG) Samenwerking met mbo & hbo opleidingen bij WERKWIJZE OA-CLUB.  

Elke bijdrage bij deze link is op twee niveaus te lezen: basisinfo/mbo- niveau/niveau 1 of verdiepend info/hbo- niveau/niveau 2 en is bedoeld voor kartrekker, coördinator en/of leefstijlcoach. De aard van de tekst kan fundamenteel zijn, op plan- of praktijkniveau. Bij elke INTRO van een link is de maand van ‘bijwerking’ aangegeven. Zo blijft u op de hoogte van al of niet gewijzigde teksten.

Ontwikkeling van een activiteitenplan en de rol van kartrekker

Stap 1. Om de visie van OLDACTION op 50-55-plus Sport & Leefstijl scherp in beeld te krijgen, is het lezen van de vijf kernteksten op de site www.oldaction.nl  van belang. Let op de driedeling: ACTIEVE LEEFSTIJL, ANDERS SPORTEN en LEREN & ONTWIKKELEN, zoals dat bij LEESWIJZER-NIEUWSBRIEF is aangegeven.
Of neem kennis van de tekst van de opstapbrochure: ‘Bouwstenen van een sociale innovatie voor 55-plus Sport & Leefstijl’ (2014). Ter onderscheiding: dit is boek 0 te vinden bij WERKWIJZE- 'Samenwerking met mbo en hbo- opleidingen'.
* Schaf het boek ‘Sport Op Maat (2010)’ / boek 1 aan of download het bestand bij ANDERS SPORTEN: Basisboek SOM-Sporten op Maat voor 55-plus Sport & Leefstijl en lees hoofdstuk 1. Dit gehele boek is ‘basisinformatie’. Hs.1 beschrijft de sportontwikkeling vanaf de zestiger jaren naar meer veelvormig- en meer veelzijdigheid. Een pleidooi voor het ‘allround sporten’. Hs.2 beschrijft het sporten op maat en het door u spelen met regels en motieven in leeftijdsfasen. De belangrijkste aandachtspunten per hoofdstuk van dit boek zijn te vinden bij ANDERS SPORTEN. 
* Maak op basis van het voorgaande een schets van het gewenste beeld van uw rol als kartrekker van een lokale sportclub, studie- of ontwikkelclub en/of culturele c.q. hobbyclub. Denk aan de activiteiten of inhouden en de ‘wijze van deelname’ hiermee door de deelnemers.   

Stap 2. Welke sportvorm(en) of cursusactiviteiten (bij een studie-/ontwikkelclub) wilt u aanbieden? Kies een methode van ontwikkeling op basis van de volgende informatie.  
* Lees van boek 1 Hs.3 het kiezen van sportgebieden en sportvormen. Op de OA-site is een verkorte versie bij SPORTVORMEN opgenomen. Hs.4 bevat een pleidooi voor het ‘anders’ organiseren en het meer zelfstandig samen ‘beleven, leren en ontwikkelen’ van het sporten. In Hs.5 staat het ontwikkelen en leren van sportvormen centraal en hoe de ’wijze van deelname’ door de didactiek van de kartrekker kan worden gestimuleerd.
* Als u kartrekker wil zijn van een studie- of ontwikkelclub lees dan boek 2. Schaf dat aan of download het bestand bij ACTIEVE LEEFSTIJL.
* Maak een schets van een activiteitenplan in combinatie met uw didactiekplan: hoe ziet u ‘de wijze van deelname’ van de 50-55-plussers en hoe wilt u deze beïnvloeden?

Stap 3.  Lees meer over de rol en de taken van een kartrekker bij de link ANDERS SPORTEN, en CLUBVORMING.
*Raadpleeg voor inhoudelijke keuzes en wijze van ontwikkelen: SPORTVORMEN en SPORT ONTWIKKELEN.  
* En voor de ‘wijze van deelname’ door 55-plussers, de teksten bij ACTIEVE LEEFSTIJL en  VOORBEELD CLUBVORMING. Maak uw activiteiten- en didactiekplan mede op basis van wat u gelezen heeft, completer.
* LITERATUUR en de LINKS geven hints voor verdere verdieping.

Stap 4. Bepaal de positie van uw 55-plus club binnen een vereniging. Of ambieert u een private (open of gesloten) club? Hoe (financieel) zelfstandig wil u met uw club functioneren. Zoek ruimtes of velden tegen zo laag mogelijke kosten en naar subsidies of vergoedingen bij provinciale sportservicecentra of banken. Kunt u over de nodige materialen beschikken? Is materiaalaanschaf nodig? Is een plek om na afloop samen wat te drinken? Hou de kosten van deelname laag: liefst niet hoger dan drie tot vijf  euro per keer.
*Zoek contact met andere kartrekkers en voer regelmatig overleg. Liefst in een groepje. Het is een ideale manier om van elkaar te ‘leren’ door elkaar te vertellen wat wel en niet goed gaat en hoe je  ‘problemen’ probeert op te lossen. Lees nog eens de ideaal- en ‘totaalplaatjes’ van 55-plus clubs.

Stap 5. Start werving 50-55-plussers. Nodig hen - zo mogelijk - persoonlijk uit. Maak hen duidelijk wat in deze club ‘anders’ is, dan gebruikelijk. 

* Maak samen met de 50-55-plus deelnemers uw activiteitenplan per twee maanden. Bespreek/ evalueer ervaringen met de deelnemers. 

* Wilt u, als kartrekker van een sportclub een beeld krijgen van de voor uw doelgroep geschikte  clubvormen c.q. inhouden, lees dan van boek 1 Hs.6 en de teksten bij ACTIEVE LEEFSTIJL. 

* Er is een lokaal praktijkgericht ontwikkelingsonderzoek uitgevoerd. De opzet is te vinden bij WERKWIJZE. De rapportage treft u aan bij ACTIEVE LEEFSTIJL. Het geeft u een indruk van mogelijke opbrengsten die met de beschreven inhoud en ‘wijze van deelnemen’ of didactische aanpak te bereiken is. Misschien wilt u zelf wel een onderzoek uitvoeren.

* Raadpleeg regelmatig deze site op nieuwe inzichten c.q. bijdragen.

Ontwikkeling van een beleidsplan en de rol van coördinator (of leefstijlcoach) van een groep 55-plussers

Stap 1. Om de visie en missie van OLDACTION op 50-plus Sport & Leefstijl scherp in beeld te krijgen raden we u aan de kernteksten te lezen. Zie bij LEESWIJZER-NIEUWSBRIEF. Let op de driedeling: ACTIEVE LEEFSTIJL, ANDERS SPORTEN en LEEN & ONTWIKKELEN. Of neem kennis van de tekst van het informatieboek ‘Bouwstenen van een sociale innovatie voor 55-plus Sport & Leefstijl’(2014). Ter onderscheiding: dit is boek 0.
* Schaf het boek ‘Sport Op Maat (2010)’ aan of download het bestand – boek 1 - en lees Hs.1. Deze beschrijft de sportontwikkeling vanaf de zestiger jaren naar meer veelvormig- en meer veelzijdigheid. Een pleidooi voor het ‘allround sporten’. Hs.2 beschrijft het sporten op maat. Spelen met motieven en regels en handelen in leeftijdsfasen.

* Schaf ook ‘Activo’s doen het anders en zeker na hun 50^e (2012)’ aan: boek 2 of dowload het bestand, zie Basisboek ALO2- Activo's ....etc. voor 55-plus Sport & Leefstijl. Lees Hs.1 Een fysiek en mentaal actieve, gezonde en zinvolle leefstijl wordt gemotiveerd aanbevolen. Opvattingen die van invloed zijn op de individuele keuze van en de aanpak bij het sporten door een 50-plusser. Ontwikkelingen in de samenleving – zoals sportontwikkeling – geven opvattingen en gedrag vorm en inhoud. Hs.2 bepleit een ‘éducation’ permanente of levenslang streven naar (beleven), leren en ontwikkelen. Activerende omgevingen bevorderen dat.

De belangrijkste aandachtspunten per hoofdstuk van SOM zijn te vinden bij ANDERS SPORTEN en van ALO2 bij ACTIEVE LEEFSTIJL.  

* Maak op basis van het voorgaande een schets van het gewenste beeld van uw rol als coördinator van lokale sportclubs, studie- of ontwikkelclubs en/of culturele clubs.  

Stap 2. Inventariseer en analyseer de feitelijke lokale situatie inzake de specifieke clubs en de mogelijke en gewenste uitbreiding van een 55-plus ‘aanbod’. Welke clubs zijn wenselijk en zijn daarvoor (potentiële) kartrekkers beschikbaar? De 50-55-plus sportclubs zijn onderdeel van sportverenigingen, commerciële sportorganisaties of zijn private sportclubs. Vraag elke club  - en aan de hand van een voorbeeld – zichzelf te typeren voor de 50-55-plus groep. De volgende aandachtspunten zijn daarbij van belang: 1. Is de sportvorm veranderd om een op maat sporten mogelijk te maken? 2. Wordt er rekening gehouden met verschillen in sportniveau, de gewenste optimale inspanning en de manier waarop kan worden gesport (bv. sporten voor de gezelligheid of om te presteren)? 3. Is zelfstandig samen (kartrekker en groep) organiseren en beleven, leren, ontwikkelen mogelijk? 4. Is de intentie van de groep vooral gericht op het goed omgaan met verschillen van elkaar en op samenwerking? 5. Is de overheersende instelling op het sporten recreatief-belevingsgericht met behoud van het sportgericht presteren?

*Regel bij de gemeente of een welzijnsstichting een deelsite en neem de teksten van de (sport)clubs over plus wat straks op uw initiatief aan clubs tot stand komt. Laat hiervoor PR maken of doe dat zelf. De deelsite fungeert als een helpdesk c.q. informatieloket voor de 50-55-plus groep.  

Specifieke studie-/ontwikkelclubs en culturele clubs voor 50-55-plussers kunnen het beste in een overzicht op een deelsite bij welzijnsorganisaties, zoals SWO of de gemeentelijke welzijnsafdeling, worden opgenomen. Die deelsite fungeert ook hier als een helpdesk c.q. informatieloket voor de doelgroep.

* Lees om een beeld te krijgen van mogelijke en gewenste uitbreiding van boek 1 Hs.3 het kiezen van sportgebieden en sportvormen. Op de OA-site is een verkorte versie bij SPORTVORMEN opgenomen. Hs.4 bevat een pleidooi voor het ‘anders’ organiseren en het meer zelfstandig samen ‘beleven, leren en ontwikkelen’ van het sporten. In Hs.5 staat het ontwikkelen en leren van sportvormen centraal en hoe de ’wijze van deelname’ door de didactiek van de kartrekker kan worden gestimuleerd.
*Als leefstijlcoach. Interview mensen uit uw doelgroep – minimaal twintig - waarvan u verwacht dat ze ontwikkelclubs willen vormen. Ga na uit welke onderdelen/activiteiten een leefstijlarrangement voor hen zou kunnen bestaan.

Stap 3. Maak op basis van deze inventarisatie en constateringen van mogelijke of gewenste uitbreiding c.q. ontwikkeling een plan van aanpak. Hetzij voor alleen lokale clubs of een meer divers aanbod sport- en ontwikkelactiviteiten.

Inventariseer partners en (potentiële) kartrekkers voor die ontwikkeling. Vooral oud-(vak)leraren (lichamelijke opvoeding) zijn – gezien hun beroepservaring - aan te bevelen door hun vermogen het op maat en het optimaal sporten in sterk heterogene groepen, te kunnen realiseren.

Zoek overleg met de gemeentelijke wethouder/afdeling Sport en/of Welzijn over ondersteuning (bijvoorbeeld lagere bijdrage aan huur voor sportzalen)/ materiaalfaciliteiten en maak u bekend bij hem of haar en ambtenaren. Neem uw ‘bestaan’ in de gemeentegids op.  

Zoek naar mogelijke ruimtes of velden tegen zo laag mogelijke kosten en probeer  subsidies of vergoedingen te krijgen bij provinciale sportservicecentra of banken. Is er voldoende materiaal voor handen of is nog materiaalaanschaf nodig? Hou de kosten van deelname laag: liefst niet hoger dan drie euro per keer. Een kartrekker heeft recht op een vergoeding. Alle ‘kosten’ verhogen de bijdrage van de deelnemers.

*Voer een eerste gesprek en later - zo mogelijk regelmatig - overleg met kartrekkers. Liefst in een groepje. Laat ze elkaar vertellen hoe het gaat of welke problemen worden ervaren. Breng regelmatig het ideaalplaatje in: …… Die nieuwe generatie is over het algemeen sport- en ontwikkelingsgericht en wil dat ook zelfstandig en zelfverantwoordelijk vorm en inhoud geven. Dat gebeurt individueel, maar vooral in een club of netwerk en door samenwerkend leren en ontwikkelen. Deze generatie streeft een leven lang naar een fysiek en mentaal actieve, gezonde en zinvolle leefstijl opdat ze ‘midden in de samenleving’ kan (blijven) staan. In de clubs waarin ze participeert, wil ze beleven, leren en ontwikkelen. En dat graag op maat en optimaal. Die clubs zijn gericht op ‘werk, zorg, ontspanning (sport- en culturele activiteiten) en ontwikkeling of studie’. Professioneel begeleiden op dit werkgebied van 50-55-plus Sport en Leefstijl kan niet zonder een visie daarop en het kunnen toepassen van een activerende didactiek…..

*Werk u ‘in’ in uw rol als coördinator – kies uw belangrijkste aandachtspunten - en neem kennis van de rol van kartrekker. Lees als mogelijk voorbeeld de link: VOORBEELD CLUBVORMING.

Stap 4. Lees rest van boek 2. In hs.3 gaat het om leren en ontwikkelen en het belang van de fysieke en mentale coördinatie: het totaalplaatje. Hs.4 gaat over gezond leven en het bij het ouder worden beperkte belang van lichamelijke voorwaarden (zoals kracht of lenigheid). Hs.5 gaat over betekenisvol of zinvol leven op vier bestaansgebieden: werk, zorg, ontspanning en ontwikkeling. Hs.6 Doe zelf praktijkgericht ontwikkelingsonderzoek. Zinvol leven is streven naar een goed gedoseerde tijdbesteding en tijdbeleving. Het ontwikkelingsonderzoek naar Leefstijl & Sport is hier op hoofdlijnen beschreven. Een voorbeeld van de opzet van een lokaal ontwikkelingsonderzoek is te vinden bij WERKWIJZE. Een rapportagevoorbeeld bij ACTIEVE LEEFSTIJL.

* Bekijk de rol van kartrekker en coördinator in het licht van wat u leest bij ACTIEVE LEEFSTIJL, LEREN & ONTWIKKELEN, CLUBVORMING Om een indruk te krijgen van op welke activiteiten kunnen worden geleerd en ontwikkeld: zie SPORT ONTWIKKELEN.  

*De OLDACTION-ontwikkelaars richten zich eigen ontwikkeling en op die (van de rol) van kartrekker en coördinator. Hoe doen ze dat? Ter informatie: zie HOME, LEESWIJZER - NIEUWSBRIEF en WERKWIJZE. LITERATUUR en LINKS bieden mogelijkheden voor verdere verdieping.

*Maak een projectplan (Zie Boek 1, Hs.6) , waarin u uw Plan van Aanpak opneemt en verder uitwerkt.

Onderdeel hiervan is een PR-plan met interviews, artikelen en advertenties in onder andere huis-aan-huisbladen en folders bij artsen, artsenbezoekers en fysiotherapeuten. Typeer het bijzondere van uw 55-plus clubs.  

*Start werving van kartrekkers van 50-55-plus clubs.

Stap 5. Start werving 50-55-plussers. Nodig ze zo mogelijk persoonlijk uit. Maak hen duidelijk wat in deze specifieke clubs ‘anders’ is dan gebruikelijk. 

*Start de gesprekken met en maak afspraken over de begeleiding van de kartrekkers. Werkoverleg in kleine groepen is het meest aan te bevelen. Het is een vorm van indirecte ‘scholing’. 

*Raadpleeg regelmatig deze site op nieuwe inzichten c.q. bijdragen.